Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych w Gryficach
Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych w Gryficach to doskonałe miejsce miłośników motornictwa. Czekają tam na nich modele pojazdów kolejowych, zbiory fotograficzne poświęcone lokalnej i światowej kolei oraz wagony, parowozy i urządzenia kolejowe. Muzeum posiada połączenie torowe z Rewalską Kolejką Wąskotorową. Dzięki temu można przejechać się autentyczną maszyną na trasie Gryfice-Pogorzelica lub Trzęsacz-Pogorzelica.
Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych w Gryficach to ekspozycja, którą stanowią zabytkowe parowozy, wagony i inne urządzenia kolejowe. To również prężnie działające centrum edukacyjne i artystyczne, które oferuje lekcje, w tym lekcje rysunku i warsztaty muzealne oraz inne działania edukacyjne dla szkół i przedszkoli, szkół specjalnych i ośrodków wychowawczych. Działa tu także Akademia Brzdąca, Malucha, Juniora, Gryfa.
Na wystawie prezentowany jest tabor eksploatowany na sieci zachodniopomorskich kolei dojazdowych. Koleje dojazdowe po stronie polskiej w powojennych granicach stanowiły fenomen na skalę europejską, jeśli chodzi o długość i gęstość linii. Zasięg sieci obejmował obszar od Kołobrzegu na północy do Stargardu, od portu w Stepnicy na zachodzie do Bobolic na wschodzie. Pracowało na niej około 1000 kolejarzy! Obsługiwała do miliona pasażerów rocznie i przewoziła ok. 0,5 mln towarów rocznie. To, że była fenomenem, świadczy też rzadki rozstaw torów – 1000 mm. Sieć powstała, żeby wspomagać gospodarkę przez łączenie majątków ziemskich, krochmalni, gorzelni, mleczarni, tartaków z siecią kolei ?normalnych?. Po stuletnim okresie eksploatacji została, z dnia na dzień, porzucona.
Misją gryfickiej placówki jest ochrona unikatowego, nielicznego i wyczerpanego taboru kolejowego pracującego na tych liniach.
Skansen w Gryficach zaczął powstawać od lat siedemdziesiątych w sposób spontaniczny. Parowozy były odstawiane na torze równoległym do byłej parowozowni. W ten sposób tworzona była Stała Wystawa Pomorskich Kolei Wąskotorowych w Gryficach. Jej inicjatorem był mgr Zdzisław Kopera, długoletni pracownik służby ruchu dużej kolei – stacji rozrządowej Szczecin Port Centralny. Gdy przeniesiono go do kierowania małą stacją, zakochał się w staroświeckiej kolejce i postanowił zachować jej część dla pamięci przyszłych pokoleń. Przekonał Ministerstwo Komunikacji do stworzenia w Gryficach skansenu kolejki dojazdowej. W 1978 roku otwarto pierwszą stałą wystawę na terenie przylegającym do lokomotywowni (dzisiaj – warsztaty kolejki gryfickiej). W 1987 roku pozyskano sąsiadujący ze stacją wąskotorową obszar ok. 6000 m2, który stał się terenem przyszłego skansenu. Chwilę później rozpoczęły się prace: położone zostały tory, zbudowano perony i postawiono tymczasowy budynek ekspozycji stałej.
W kwietniu 2010 roku, skansen gryficki włączono w strukturę Oddziału Morskiego Muzeum Narodowego w Szczecinie. Stanowiło to realizację umowy zawartej 31 maja 2010 roku pomiędzy przedstawicielami urzędów marszałkowskich ? mazowieckiego i zachodniopomorskiego.
W jednostce zatrudnionych jest tylko 5 osób.
Obiekt w pełni dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo.
Zobacz też: Ogród japoński w Gryficach