Trasa Bunkrów Wału Pomorskiego
Szlak rowerowy
Trasa Bunkrów Wału Pomorskiego – przebieg szlaku: Szwecja szkoła, ?Przesmyk Śmierci? (II WŚ) pomiędzy Jeziorami Smolno i Zbiczno, rezerwat ?Golcowe Bagno?, Zdbice, Szwecja (28 km – pętla)
Na szlaku znajduje się wiele pozostałości niemieckich umocnień wojskowych oraz atrakcji przyrodniczych. Na trasie mijamy malownicze krajobrazy i piękne jeziora.
Warto zobaczyć:
Kościół pw. św. Jakuba w Szwecji
Rezerwat florystyczny ?Golcowe Bagno?
Skansen bojowy w Zdbicach
Trasa Bunkrów Wału Pomorskiego zaczyna się przy szkole w miejscowości Szwecja.
Zanim jednak wyruszymy, warto zwiedzić kościół pw. Świętego Jakuba Apostoła. Został on wybudowany w latach 1876/1877, na miejsce wcześniejszego obiektu o drewnianej konstrukcji z 1800 r. Kościół stoi na sztucznie usypanej skarpie.
Ze Szwecji jedziemy na Zdbice.
Po ok. 800 m wjeżdżamy w drogę polną, która przechodzi w leśną. Potem, na skrzyżowaniu dróg skręcamy w prawo na zachód. Na kolejnym skrzyżowaniu trasa prowadzi nas do Przesmyku Śmierci między jeziorami Smolno i Zdbiczno i pozostałości bunkrów.
Na kolejnym skrzyżowaniu tym razem dróg leśnych, skręcamy w prawo. Z lewej strony ukazuje się nam rzeczka Zdbica. Szlak będzie wiódł nas dalej na północ, wzdłuż jej brzegów. Miniemy południowy koniec Stawu Leszczyńskiego.
Dalej jedziemy prosto i pod górę. Wyjeżdżamy na wschodnią stronę stawu, gdzie skręcamy w prawo w przecinkę. Mijamy pozostałości okopów. Następnie czeka nas ostry zjazd z górki. Po drugiej stronie drogi dojrzymy rezerwat. Jest to Golcowe Bagno – rezerwat florystyczny. Położony w lesie, między rzekami Dobrzycą zachodzie i Piławą na wschodzie. Przedmiotem ochrony jest jedno z największych na Pomorzu dynamicznie rozwijających się torfowisk o charakterze płaskiego trzęsawiska uginającego się i kołyszącego pod wpływem stąpania. W rezerwacie występuje 15 gatunków torfowców.
Jedziemy następnie do kolejnego skrzyżowania dróg leśnych, gdzie trasa skręca w prawo. Czeka nas potem wiele zakrętów. Szosą kierujemy się na Zdbice i skręcamy z drogi w prawo. Jedziemy skrajem młodego lasu, pod górę. Czeka nas zjazd na wschód i – ścieżką – na lewo na północ. Jedziemy pod górę. Docieramy do umocnień Wału Pomorskiego.
W dole widoczne jest jezioro Dobre.
Następnie kierujemy się na północ. Gdy dotrzemy do bagienka, skręcamy w lewo i zawracamy na południe. Mijamy jezioro Karpiowe i skręcamy w lewo. Jedziemy do Zdbic.
W Zdbicach warto podjechać pod pamiątkowy obelisk oraz pozostałości umocnień Wału Pomorskiego. Znajduje się tam skansen militarny Armii Wojska Polskiego.
Skansen uzbrojenia związanego z walkami o przełamanie Wału Pomorskiego w 1945 roku. W 1980 roku podjęto decyzję o utworzeniu w rejonie Zdbic Centralnego Rejonu Pamięci 1 Armii Wojska Polskiego. W założeniu planowano wybudować swoistą panoramę walk z 1945 roku. Część planu zrealizowano (np. nad jeziorem Smolnym i w Zdbicach). Właśnie powstanie skansenu sprzętu bojowego i inżynieryjnego używanego przez Polaków w czasie obrony Wału Pomorskiego był jednym z zamierzeń Rejonu Pamięci. Zorganizowano go wzdłuż wschodniej skarpy rynny jeziora Zdbiczno, nieco na północny zachód od wsi. Ekspozycja w skansenie miała obrazować natarcie jednego z batalionów 12 pułku piechoty na umocnienia niemieckie po drugiej stronie rzeki. Obiekt popadł z czasem w ruinę. Dziś widoczne są już tylko skromne jego pozostałości. Ze sprzętu (przy parkingu) pozostały tylko trzy eksponaty: czołg T-34, haubica i działo przeciwlotnicze. Funkcjonowała natomiast zlokalizowana w centrum wsi Izba Pamięci Narodowej z wystawą Las świadkiem walk o Wał Pomorski. Eksponaty świadczyły o zniszczeniach drzewostanu w 1945 (np. odłamki tkwiące w pniach). Wystawa prezentowała też: broń i amunicję, zdjęcia, mapy i dokumenty żołnierskie. Teren w okolicach skansenu bogaty jest w pamiątki II wojny światowej ? schrony bojowe i bunkry. Od parkingu wiedzie około trzykilometrowa ścieżka dydaktyczna wzdłuż umocnień niemieckich, do folwarku Morzyca.
Po obejrzeniu skansenu, jedziemy w stronę Szwecji, po czym skręcamy w prawo w drogę leśną.
Po prawej stronie widoczna jest Stanica Harcerska. Szlak idzie prosto, mija ?Przesmyk Śmierci” i kieruje się do Szwecji, gdzie się kończy.
Trasę przygotowało i oznaczyło Stowarzyszenie Lider Wałecki w ramach projektu Włóczykije Pojezierza.
Inne szlaki rowerowe: